.png)
Σύμφωνα με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη, αν η Γη ήταν ένα ενιαίο κράτος, η Κωνσταντινούπολη θα ήταν η πρωτεύουσά του. Κι αυτό εν πολλοίς δείχνει η απόλυτη αλήθεια, όταν περπατάς στους δρόμους της. Η Κωνσταντινούπολη έχει βεβαρημένο ιστορικό και ως εκ τούτου ανήκει στις πόλεις των οποίων η ιστορία παράγει μια ενέργεια τόσο δυναμική που είναι αδύνατο να μη σε διαπεράσει αλλά και να μη συνομιλήσεις μαζί της, όταν την επισκέπτεσαι. Δεν έχει ποτέ σημασία η σπουδαιότητα και το μέγεθος μιας πόλης για να μπει σε αυτή την κατηγορία, χαρακτηριστικά που η Κωνσταντινούπολη, όπως και άλλες της λίστας, διαθέτει, αλλά ούτε αυτό είναι αρκετό για να συμπεριλάβει μια πόλη σε αυτές τις ενεργειακά φορτισμένες πόλεις, τις πόλεις με φωνή, ούτε αντιστρόφως η απουσία τους για να την αποκλείσει. Έτσι, λοιπόν, μια τέτοια πόλη είναι το Βερολίνο, αλλά όχι το Λονδίνο, η Μόσχα, αλλά όχι το Παρίσι και πάνω απ’ όλες η Κωνσταντινούπολη.
Όλα μα όλα τα στερεότυπα που έχεις ακούσει γι’ αυτήν είναι πέρα για πέρα αληθινά και ταυτόχρονα απολαυστικά. Ναι, είναι τόσο Ανατολή όσο και Δύση, και μόλις συνηθίζεις το ένα, αμέσως θα σε ξαφνιάζει το άλλο θυμίζοντάς σου την παρουσία του. Όσο τα κοράκια θα κρώζουν καθώς περπατάς την Ιστικλάλ και οι μουχλιασμένες ευρωπαϊκές τρατορίες θα σε μπερδεύουν, σαν να είσαι στο Στρασβούργο, την ίδια στιγμή μια βαριά μυρωδιά από σουτζούκι και μπαχάρια θα φτάσει στη μύτη σου. Σε ένα από τα δεκάδες ταχυφαγεία, αλυσίδες συνήθως, που προσφέρουν κυρίως κοτόπουλα, μιμούμενα στην εντέλεια τις δυτικές αλυσίδες, ένα πλαστικό λουλούδι στο στρωμένο με τραπεζομάντηλο(!) πλαστικό τραπέζι θα θυμίζει πως βρίσκεσαι σε δείπνο με την Ασία. Ένα κομψοτέχνημα-καγκελόπορτα στο Μπέγιογλου θα σε κάνει να ξεχαστείς, πως είσαι στο Μόναχο, μα την ίδια ώρα μια καλοθρεμμένη γάτα, αγαπημένο ζώο του προφήτη, θα σε κοιτάξει με τέτοια απαξία και τουπέ, σαν να ‘ναι η ίδια ο προφήτης, κι αυτό ξέρεις πως σημαίνει ένα και μόνο πράγμα, πως είσαι στην Κωνσταντινούπολη. Κι αν ταξιδεύοντας στα σπλάχνα της πόλης με το μετρό μπερδευτείς, και πιστεύεις πως θα κατέβεις στο Kreuzberg, τα ζωγραφισμένα πλακάκια θα σου υπενθυμίσουν πως είσαι εδώ και μόνο εδώ, όπου δύο ήπειροι κρατιούνται από το χέρι, κι αν στέκεσαι στα καταστήματα φωτιστικών στο Πέραν, ξέρεις πως γυρίζοντας θα δεις τους μιναρέδες που στέκονται σαν εισαγωγικά στην απέναντι όχθη, σαν κορνίζα στην καρτ-ποστάλ «ασιατική πλευρά». Όσον αφορά δε το μετρό της Κωνσταντινούπολης υπάρχει εδώ κάτι φοβερά ενδιαφέρον: ότι το να ταξιδεύεις στον υπόγειο κόσμο αυτής της πόλης μπορεί να είναι (εκτός από μετά βεβαιότητας απολύτως πρακτικό) εξίσου συναρπαστικό με το να βολτάρεις στην επιφάνειά της.
Κάτω από τη βουή: μια ματιά στην ιστορία του Μετρό της Κωνσταντινούπολης
Ενώ η Κωνσταντινούπολη είναι μια πόλη βυθισμένη στην αρχαία ιστορία, το σύγχρονο σύστημα μετρό της έχει ένα σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Ωστόσο, η ιστορία των αστικών σιδηροδρομικών μεταφορών κάτω από αυτή τη ζωντανή μητρόπολη εκτείνεται πολύ πιο πίσω από ό,τι θα περίμενε κανείς.
Το πρώτο κεφάλαιο ξεκίνησε το 1875 με την εγκαινίαση του Τούνελ. Αυτή η σύντομη αλλά σημαντική γραμμή τελεφερίκ, που συνδέει το Καράκιοϊ και το Μπέγιογλου, κατέχει την ιδιότητα της δεύτερης παλαιότερης υπόγειας αστικής σιδηροδρομικής γραμμής στον κόσμο, μετά το Μετρό του Λονδίνου. Αν και δεν είναι μετρό με τη σύγχρονη έννοια, το Τούνελ έθεσε τα θεμέλια για τις υπόγειες μετακινήσεις στην πόλη και συνεχίζει να μεταφέρει αποτελεσματικά επιβάτες μέχρι σήμερα.
Παρά το πρώιμο αυτό ξεκίνημα, τα σχέδια για ένα ολοκληρωμένο δίκτυο μετρό χρειάστηκαν δεκαετίες για να υλοποιηθούν. Η πρώτη επίσημη πρόταση για ένα πλήρες σύστημα μετρό χρονολογείται από το 1912 και σχεδιάστηκε από έναν Γάλλο μηχανικό. Ακολούθησαν μεταγενέστερα σχέδια στις δεκαετίες του 1930 και του 1950, αλλά αυτά τα φιλόδοξα οράματα παρέμειναν στα χαρτιά.
Η κατασκευή της πρώτης σύγχρονης γραμμής μετρό της Κωνσταντινούπολης, της Μ1, ξεκίνησε επιτέλους το 1989. Το αρχικό τμήμα άνοιξε για το κοινό στις 3 Σεπτεμβρίου 1989, σηματοδοτώντας μια κομβική στιγμή στην ιστορία των μεταφορών της πόλης. Αυτή η γραμμή, που αρχικά συνέδεε το Ακσαράι και το Καρταλτεπέ-Κοτσατεπέ, επεκτάθηκε σταδιακά για να συνδέσει βασικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένου του αεροδρομίου Ατατούρκ.
Οι επόμενες δεκαετίες υπήρξαν μάρτυρες μιας σημαντικής επέκτασης του δικτύου του Μετρό της Κωνσταντινούπολης. Η γραμμή Μ2, η οποία άνοιξε το 2000, έγινε ένας κρίσιμος άξονας βορρά-νότου, εξυπηρετώντας την πλατεία Ταξίμ και τις οικονομικές περιοχές. Ακολούθησαν περισσότερες γραμμές, τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην ασιατική πλευρά της πόλης, αυξάνοντας σταθερά τη συνδεσιμότητα και ελαφρύνοντας την επιβάρυνση των πολυσύχναστων δρόμων της Κωνσταντινούπολης.
Σήμερα, το Μετρό της Κωνσταντινούπολης αποτελεί μια ζωτικής σημασίας αρτηρία για εκατομμύρια καθημερινούς επιβάτες και επισκέπτες. Με πολυάριθμες γραμμές σε λειτουργία και περαιτέρω επεκτάσεις υπό κατασκευή, στέκεται ως μαρτυρία της δέσμευσης της Κωνσταντινούπολης για σύγχρονες και αποτελεσματικές αστικές μεταφορές. Από το πρωτοποριακό Τούνελ έως το συνεχώς επεκτεινόμενο δίκτυο του σήμερα, η ιστορία του μετρό της Κωνσταντινούπολης είναι μια ιστορία συνεχούς προόδου, που αντανακλά το δυναμικό πνεύμα αυτής της ιστορικής πόλης καθώς κινείται προς το μέλλον.
Μια από τις στάσεις όπου αξίζει να κατέβει κανείς είναι και το:
Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης
Το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, όντας ένα σεβάσμιο ίδρυμα στην καρδιά της Τουρκίας, καυχιέται για μια πλούσια ιστορία που εκτείνεται πίσω στο 1453. Ιδρύθηκε από τον Σουλτάνο Μεχμέτ Β' μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, με αρχική εστίαση στις θρησκευτικές επιστήμες, την ιατρική, τη λογοτεχνία και το δίκαιο. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, ιδιαίτερα με τις μεταρρυθμίσεις του Σουλτάνου Αμπντούλ Μετζίτ Β' το 1846 και την ίδρυση της Δημοκρατίας της Τουρκίας το 1933, το πανεπιστήμιο επέκτεινε το ακαδημαϊκό του φάσμα για να γίνει ένα ολοκληρωμένο κέντρο μάθησης.
Η κύρια πανεπιστημιούπολη, ένα ιστορικό ορόσημο στην περιοχή Μπεγιαζίτ, φημίζεται για την αρχιτεκτονική της ομορφιά και την κεντρική της τοποθεσία. Αυτή η πολυσύχναστη πανεπιστημιούπολη αποτελεί το επίκεντρο ενός εκτεταμένου δικτύου σχολών και ινστιτούτων που βρίσκονται σε διάφορες τοποθεσίες στην Κωνσταντινούπολη.
Σήμερα, το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης προσφέρει ένα ευρύ φάσμα προγραμμάτων σε πολλούς επιστημονικούς τομείς. Η εκτεταμένη ακαδημαϊκή του δομή περιλαμβάνει σχολές όπως η Ιατρική (με την ιστορικά σημαντική Ιατρική Σχολή Τσεράχπασα), η Νομική, η Φιλοσοφική, η Θετικών Επιστημών, η Οικονομικών Επιστημών, η Φαρμακευτική, η Οδοντιατρική, η Διοίκησης Επιχειρήσεων, η Πολιτικών Επιστημών και πολλές άλλες. Αυτές οι σχολές προσφέρουν προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα, καλλιεργώντας ένα ποικίλο και δυναμικό ακαδημαϊκό περιβάλλον.
Το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης υπήρξε λίκνο πολλών επιφανών προσωπικοτήτων που έχουν διαμορφώσει την ιστορία της Τουρκίας και πέρα από αυτήν. Στους αξιόλογους αποφοίτους περιλαμβάνονται οι νομπελίστες Αζίζ Σαντζάρ (Χημείας) και Ορχάν Παμούκ (Λογοτεχνίας), καθώς και ο πρώην Πρόεδρος της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ και αρκετοί πρώην πρωθυπουργοί.
Σχετικά με το τι να επισκεφθεί κανείς στην Κωνσταντινούπολη, ε αυτά πια είναι λίγο πολύ γνωστά, και παρ’ ό,τι είναι κατώτερό της να μιλάμε γι’ αυτήν τονίζοντας τα «αξιοθέατά» της, ας υπενθυμίσουμε κάποια από αυτά.
Για τον ενθουσιώδη ταξιδιώτη, κάθε γωνιά που στρίβει αποκαλύπτει μια μαρτυρία του αυτοκρατορικού της παρελθόντος. Και εξίσου πλούσια με την ιστορία της είναι και η κουζίνα της, μια απολαυστική σύντηξη μεσογειακών και μεσανατολίτικων επιρροών που υπόσχεται μια γιορτή για τις αισθήσεις.
Η περιπέτειά σας στην Κωνσταντινούπολη θα πρέπει αναμφίβολα να ξεκινήσει από το Σουλταναχμέτ, την ιστορική καρδιά της πόλης. Εδώ, η μαγευτική Αγία Σοφία, πρώην εκκλησία, τζαμί και τώρα μουσείο, στέκεται ως ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό αριστούργημα. Ο πανύψηλος τρούλος και τα περίτεχνα ψηφιδωτά της ψιθυρίζουν ιστορίες περασμένων αυτοκρατοριών. Στις σκάλες της νιώθει κανείς ακόμη τα χνώτα των αλόγων που βρήκαν κι αυτά τον θάνατό τους εκεί όπως και οι ιππείς τους. Κάτι στη θυσία αυτών των αλόγων μέσα στην πολιορκούμενη Αγία Σοφία, είναι βαθιά κατανυκτικό.
Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται το εντυπωσιακό Μπλε Τζαμί, με τους έξι μιναρέδες του να διαπερνούν τον ουρανό και το εσωτερικό του στολισμένο με εξαίσια μπλε πλακάκια της Νίκαιας.
Στο απέραντο Παλάτι Τοπ Καπί, την πρώην κατοικία των Οθωμανών σουλτάνων, βυθιστείτε στις πολυτελείς αυλές, το θησαυροφυλάκιο και το χαρέμι του. Χαθείτε στο ζωντανό χάος του Μεγάλου Παζαριού, ενός λαβυρινθώδους εμπορικού κέντρου γεμάτου χαλιά, κοσμήματα, μπαχαρικά και αναμνηστικά. Μην ξεχάσετε να παζαρέψετε για την καλύτερη τιμή! Για μια αισθητηριακή υπερφόρτωση αρωμάτων και χρωμάτων, η Αγορά Μπαχαρικών (Misir Çarşısı) είναι ένα must-visit, προσφέροντας μια δελεαστική ποικιλία από τουρκικές λιχουδιές, αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς και εξωτικά μπαχαρικά.
Πέρα από τα εμβληματικά αξιοθέατα, εξερευνήστε τις γοητευτικές γειτονιές του Μπαλάτ και του Φενέρ, με τα πολύχρωμα σπίτια και τα λιθόστρωτα δρομάκια τους, προσφέροντας μια ματιά στην πιο τοπική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Μια κρουαζιέρα κατά μήκος του Βοσπόρου, του υδάτινου περάσματος που χωρίζει την Ευρώπη από την Ασία, προσφέρει εκπληκτική θέα στον ορίζοντα της πόλης, τις οθωμανικές επαύλεις και τα παραθαλάσσια χωριά.
Απολαύστε την κουζίνα της Κωνσταντινούπολης, ξεκινώντας το γαστρονομικό σας ταξίδι με ένα πλούσιο τουρκικό πρωινό (kahvaltı), μια ποικιλία από τυριά, ελιές, ντομάτες, αγγούρια, μέλι, μαρμελάδες και φρεσκοψημένο ψωμί. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε το μενεμέν, ομελέτα μαγειρεμένη με ντομάτες, πιπεριές και μπαχαρικά.
Για μεσημεριανό ή δείπνο, απολαύστε το ντονέρ κεμπάπ, λεπτοκομμένο κρέας μαγειρεμένο σε κάθετη σούβλα, ή το ισκεντέρ κεμπάπ, ντονέρ σερβιρισμένο πάνω σε πίτα με σάλτσα ντομάτας, γιαούρτι και λιωμένο βούτυρο. Δοκιμάστε νόστιμους κεφτέδες σε διάφορα τοπικά στυλ. Οι χορτοφάγοι θα απολαύσουν πιάτα όπως η μερτζιμέκ τσορμπάσι (φακές σούπα), τα γιαπράκ σαρμά (ντολμαδάκια) και μια ποικιλία από μεζέδες όπως χούμους, μπαμπαγκανούς και τουρκικό τζατζίκι. Απόλυτος γαστρονομικός βασιλιάς το κιουνεφέ, ένα είδος επιδόρπιου με καταϊφι, σιρόπι και τυρί.
Καμία γαστρονομική εξερεύνηση της Κωνσταντινούπολης δεν είναι ολοκληρωμένη χωρίς να δοκιμάσετε τα γλυκά της: το παγκοσμίου φήμης τουρκικό λουκούμι στις μυριάδες γεύσεις του, τον μπακλαβά, ένα πλούσιο γλύκισμα από στρώσεις φύλλου γεμιστές με ξηρούς καρπούς και γλυκαμένες με σιρόπι. Ολοκληρώστε το γεύμα σας με έναν δυνατό και αρωματικό τουρκικό καφέ ή ένα δροσιστικό ποτήρι τουρκικό τσάι.
Ασιατική Κωνσταντινούπολη: πέρα από την ιστορική χερσόνησο
Ενώ η ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης συχνά κλέβει την παράσταση με τα εμβληματικά ιστορικά της αξιοθέατα, η ασιατική πλευρά, ή Ανατολική Θράκη, προσφέρει μια ξεχωριστή και εξίσου σαγηνευτική εμπειρία. Το πέρασμα του Βοσπόρου είναι σαν να μπαίνεις σε έναν διαφορετικό κόσμο, έναν που συνδυάζει έναν πιο χαλαρό ρυθμό ζωής με τη δική του πλούσια ιστορία, τη ζωντανή κουλτούρα και την εκπληκτική θέα στην προκυμαία.
Η ασιατική πλευρά διαθέτει μια λιγότερο τουριστική ατμόσφαιρα, επιτρέποντας μια για κάποιους πιο αυθεντική ματιά στην τοπική ζωή. Το Καντίκιοϊ, ένα πολυσύχναστο κέντρο, είναι ένα φανταστικό μέρος για να ξεκινήσετε την εξερεύνησή σας. Οι ζωντανοί δρόμοι της αγοράς του σφύζουν από πωλητές που προσφέρουν φρέσκα προϊόντα, τοπικές λιχουδιές, ρούχα και μοναδικά ευρήματα. Η ενέργεια εδώ είναι μεταδοτική, με μοντέρνα καφέ, μπαρ και γκαλερί τέχνης να προσθέτουν στη νεανική του ατμόσφαιρα. Μην χάσετε την ευκαιρία να περπατήσετε κατά μήκος της ακτής της Μόδας, ενός δημοφιλούς σημείου για τους ντόπιους για να απολαύσουν τη θαλάσσια αύρα και τα εκπληκτικά ηλιοβασιλέματα πάνω από τον ευρωπαϊκό ορίζοντα.
Προχωρώντας πιο πέρα, το Σκούταρι παρουσιάζει μια πιο παραδοσιακή ατμόσφαιρα. Αυτή η ιστορική περιοχή φιλοξενεί όμορφα οθωμανικά τζαμιά, όπως το Τζαμί Μιχριμάχ Σουλτάν και το Νέο Βαλιντέ Τζαμί, που αναδεικνύουν εξαιρετικές αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες. Η γραφική παραλιακή περιοχή προσφέρει υπέροχη θέα στον Πύργο του Λεανδρου (Κιζ Κουλεσί), ένα εμβληματικό σύμβολο σκαρφαλωμένο σε ένα μικρό νησάκι στο Βόσπορο. Απολαύστε ένα φλιτζάνι τουρκικό τσάι σε ένα από τα πολλά καφέ που βρίσκονται στην ακτή και απορροφήστε τη γαλήνια ατμόσφαιρα.
Για όσους αναζητούν μια γεύση της φύσης, η ασιατική πλευρά προσφέρει πράσινες οάσεις όπως το Πάρκο Φενέρμπαχτσε και το Πάρκο Γκιόζτεπε 60. Γιλ Παρκί. Αυτά τα πάρκα προσφέρουν ήρεμες αποδράσεις από τη φασαρία της πόλης, ιδανικές για έναν χαλαρό περίπατο ή ένα πικνίκ με εκπληκτική θέα. Ο παραλιακός δρόμος που εκτείνεται από το Μποσταντζί έως το Πεντίκ προσφέρει γραφικές διαδρομές και ευκαιρίες για να ανακαλύψετε γοητευτικές παραθαλάσσιες πόλεις.
Η γαστρονομική σκηνή στην ασιατική πλευρά είναι εξίσου ποικίλη και νόστιμη με την ευρωπαϊκή της αντίστοιχη, αλλά κι εξίσου περίεργη στη "διαφορά πάνω στην ομοιότητα" για τους Έλληνες επισκέπτες
Από παραδοσιακά τουρκικά εστιατόρια που σερβίρουν λαχταριστά κεμπάπ και μεζέδες μέχρι μοντέρνα διεθνή εστιατόρια, υπάρχει κάτι για να ικανοποιήσει κάθε ουρανίσκο. Εξερευνήστε τις τοπικές ψαραγορές για φρέσκα θαλασσινά ή απολαύστε υπέροχα επιδόρπια σε ένα από τα πολλά ζαχαροπλαστεία του Καντίκιοϊ.
Η μετάβαση στην ασιατική πλευρά είναι μια εμπειρία από μόνη της. Μια βόλτα με το φέρι μποτ κατά μήκος του Βοσπόρου προσφέρει εκπληκτική πανοραμική θέα στα εμβληματικά αξιοθέατα της πόλης από μια διαφορετική οπτική γωνία. Το αποτελεσματικό σύστημα δημόσιας μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένης της υποθαλάσσιας σιδηροδρομικής γραμμής Μαρμαρά και του μετρό, καθιστά την πλοήγηση στην ασιατική πλευρά βολική και προσβάσιμη.
Αν ανήκετε στους πιο φιλοπερίεργους επισκέπτες μην παραλείψετε:
Τα Χαμάμ της Κωνσταντινούπολης: στον… ατμό της Ιστορίας
Το χαμάμ, ή τουρκικό λουτρό, είναι πολύ περισσότερο από ένας απλός χώρος καθαρισμού του σώματος στην Κωνσταντινούπολη. Είναι ένας πολιτιστικός θεσμός βαθιά ριζωμένος στην ιστορία, προσφέροντας ένα μοναδικό μείγμα χαλάρωσης, εξαγνισμού και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Οι ρίζες του μπορούν να ανιχνευθούν στα ρωμαϊκά και βυζαντινά λουτρά, εξελισσόμενο σε μια ξεχωριστή παράδοση υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Όταν οι Οθωμανοί κατέκτησαν την Κωνσταντινούπολη το 1453, αγκάλιασαν και προσάρμοσαν την υπάρχουσα κουλτούρα λουτρών. Στον Σουλτάνο Μεχμέτ Β' αποδίδεται η ανάθεση των πρώτων μεγάλων χαμάμ στην πόλη, θέτοντας τα θεμέλια για την ευρεία υιοθέτησή τους. Αυτά τα πρώτα χαμάμ, όπως το Ταχτακαλέ Χαμάμ (περίπου 1454) και το Μαχμούτ Πασά Χαμάμ (1466), δεν χρησίμευαν μόνο για την υγιεινή αλλά και ως σημαντικοί κοινωνικοί κόμβοι.
Κατά την οθωμανική εποχή, τα χαμάμ έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής για ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων. Τα δημόσια χαμάμ ήταν απαραίτητα για τις κοινότητες, παρέχοντας έναν χώρο για καθαριότητα και κοινωνικές συγκεντρώσεις. Ξεχωριστά τμήματα για άνδρες και γυναίκες εξασφάλιζαν την ιδιωτικότητα και τηρούσαν τα ισλαμικά έθιμα, τα οποία έδιναν μεγάλη έμφαση στον τελετουργικό καθαρισμό. Για τις γυναίκες, ειδικότερα, τα χαμάμ προσέφεραν μια σπάνια ευκαιρία για κοινωνικοποίηση εκτός σπιτιού.
Ο 16ος αιώνας, υπό τη βασιλεία του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, σηματοδότησε μια χρυσή εποχή για την κατασκευή χαμάμ στην Κωνσταντινούπολη. Ο διάσημος οθωμανός αρχιτέκτονας Μιμάρ Σινάν σχεδίασε μερικά από τα πιο εμβληματικά και αρχιτεκτονικά εντυπωσιακά χαμάμ, όπως το Τσεμπερλίτας Χαμάμι (1584) και το Σουλεϊμανιέ Χαμάμι (περίπου 1557), το οποίο ήταν μέρος του μεγαλύτερου συγκροτήματος του Τζαμιού Σουλεϊμανιέ. Αυτές οι μεγαλειώδεις κατασκευές διέθεταν εντυπωσιακούς τρούλους, περίτεχνη μαρμάρινη διακόσμηση και στρατηγικά σχεδιασμένους χώρους για τα διάφορα στάδια της τελετουργίας του λουτρού.
Η παραδοσιακή εμπειρία του χαμάμ περιλαμβάνει μια πρόοδο μέσα από διάφορους χώρους. Οι επισκέπτες συνήθως ξεκινούν από το σογουκλούκ (κρύο δωμάτιο ή αποδυτήρια) για να προετοιμαστούν και να χαλαρώσουν. Στη συνέχεια μετακινούνται στο ιλικλούκ (χλιαρό δωμάτιο) για να εγκλιματιστούν στη ζέστη και την υγρασία, επιτρέποντας στους πόρους τους να ανοίξουν. Η καρδιά της εμπειρίας είναι το σιτζακλούκ (θερμό δωμάτιο), που διαθέτει μια κεντρική θερμαινόμενη μαρμάρινη πλάκα που ονομάζεται γκιομπέκ τασί (πέτρα του ομφαλού) όπου οι λουόμενοι ξαπλώνουν για να ιδρώσουν. Εδώ, οι υπάλληλοι κάνουν ένα έντονο τρίψιμο σώματος με ένα χοντρό γάντι που ονομάζεται κετσέ για να αφαιρέσουν τα νεκρά κύτταρα του δέρματος, ακολουθούμενο από ένα χαλαρωτικό μασάζ με αφρό χρησιμοποιώντας αρωματικό σαπούνι ελαιολάδου. Η τελετουργία συχνά ολοκληρώνεται με ένα ξέπλυμα και μια ψύξη στο σογουκλούκ, όπου οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν αναψυκτικά.
Ενώ η άνοδος των σύγχρονων υδραυλικών εγκαταστάσεων τον 19ο και 20ό αιώνα οδήγησε σε μείωση της καθημερινής ανάγκης για δημόσια χαμάμ, πολλά ιστορικά χαμάμ της Κωνσταντινούπολης έχουν διατηρηθεί όμορφα και συνεχίζουν να λειτουργούν σήμερα. Προσφέρουν τόσο στους ντόπιους όσο και στους τουρίστες την ευκαιρία να βιώσουν αυτή την αρχαία παράδοση, παρέχοντας όχι μόνο σωματική κάθαρση αλλά και μια αίσθηση χαλάρωσης και μια ματιά στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Κωνσταντινούπολης. Η επίσκεψη σε ένα χαμάμ της Κωνσταντινούπολης είναι μια ατμοσφαιρική εμβάθυνση σε ένα πανάρχαιο τελετουργικό που συνεχίζει να γοητεύει.
Σύμφωνα με τον Ζεράρ ντε Νερβάλ η Κωνσταντινούπολη είναι μια μαγική σφραγίδα που ενώνει την Ευρώπη με την Ασία από τους αρχαίους χρόνους. Το απόφθευγμα αυτό έτυχε να το πρωτοδιαβάσουμε στα αγγλικά, με τη λέξη seal. Από τότε έτσι προτιμάμε να σκεφτόμαστε την Κωνσταντινούπολη σαν μια γυαλιστερή υπέροχη φώκια που ξαπλώνει το όμορφο κεφάλι της στην Ευρώπη και τεντώνει την παιχνιδιάρικη ουρά της στην Ασία. Τραγουδάει σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, με φωνή μικρού παιδιού και γερασμένης γυναίκας. Αν μπεις στο μετρό, την κοιλιά της φώκιας, και κλείσεις τα μάτια, θα ακούσεις την ηχώ από το τραγούδι της. Έχει μόνο ένα στίχο:
Πότε θα ξανάρθεις;
… θα ξανάρθεις…
… θα ξανάρθεις…
