Επιστήμονες αναπτύσσουν τεχνολογία για να παρέχουν ιδιωτικό ήχο απευθείας στα αυτιά ενός ατόμου σε ανοιχτό χώρο, χωρίς να μπορούν να τον ακούσουν οι γύρω του.
Ο έλεγχος του ήχου υπήρξε εδώ και καιρό στοιχείο επιστημονικής φαντασίας. Στο Dune, ο κώνος σιωπής επιτρέπει ιδιωτικές συνομιλίες σε ανοιχτούς χώρους. Στο Blade Runner 2049, απόκοσμες διαφημιστικές πινακίδες ψιθυρίζουν διαφημίσεις. Ακόμη και σε τεύχη παιδικών κόμιξ, ο Ντόναλντ και ο Φέθρυ επηρεάζονται από τους κρυμμένους υποήχους σε διαφημιστικά τζινγκλς.
Στην πραγματικότητα, η αρχιτεκτονική μπορεί να κατευθύνει τον ήχο. Στην αίθουσα με τα αγάλματα του Καπιτωλίου των ΗΠΑ, ένας ψίθυρος ταξιδεύει αθόρυβα σε όλο το δωμάτιο. Οι επιστήμονες προσπαθούν να ελέγξουν τον ήχο με ακρίβεια, με στόχο έναν κόσμο χωρίς ακουστικά, αλλά η κατεύθυνση των ηχητικών κυμάτων είναι δύσκολη.
Οι συχνότητες που ακούν οι άνθρωποι διαχέονται πιο εύκολα από τους υπερήχους.
Το 2019, ερευνητές χρησιμοποίησαν λέιζερ για να δημιουργήσουν ήχο από υδρατμούς, αλλά ο εντοπισμός ήταν δύσκολος. Μια άλλη προσέγγιση χρησιμοποιεί υπερηχητικά κύματα, τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν ακουστό ήχο μέσω μη γραμμικών αλληλεπιδράσεων. Παρόμοια τεχνολογία έχει χρησιμοποιηθεί σε κατευθυντικά ηχεία, αλλά ο ήχος δεν είναι εντελώς ιδιωτικός.
Πρόσφατα, αναπτύχθηκαν ιδιωτικοί «ακουστικοί θύλακες».
Ο Γιουν Τζινγκ, ερευνητής ακουστικής στο Πανεπιστήμιο Penn State, περιγράφει την τεχνολογία σαν να φοράς αόρατα ακουστικά. Στο σωστό σημείο, μπορείς να ακούσεις ήχο, ενώ οι άλλοι γύρω σου δεν ακούν τίποτα. Η ομάδα του πέτυχε αυτό χρησιμοποιώντας ακουστικές μεταεπιφάνειες, υλικά με μικροσκοπικές δομές που χειρίζονται τον ήχο με νέους τρόπους. Οι μεταεπιφάνειες μπορούν να κάμπτουν και να κατευθύνουν τον ήχο αλλάζοντας το σχήμα των κυμάτων.
Η ομάδα του Τζινγκ δημιούργησε τρισδιάστατα πάνελ με κανάλια αέρα σε σχήμα ζιγκ-ζαγκ για να κατευθύνει τα υπερηχητικά κύματα. Καλύπτοντας δύο ηχεία με αυτά τα πάνελ, κατάφεραν να κάμψουν τις υπερηχητικές δέσμες ώστε να συναντηθούν, δημιουργώντας ακουστό ήχο μόνο στο σημείο τομής. Ο Τζινγκ αναγνωρίζει ότι η ποιότητα του ήχου δεν είναι άριστη στην παρούσα φάση, αλλά τονίζει ότι πρόκειται για μια απόδειξη της ιδέας.
Αν και δεν μπορούν ακόμη να δημιουργήσουν έναν κώνο σιωπής όπως στο Dune, οι ερευνητές οραματίζονται ένα μέλλον με ιδιωτικές συνομιλίες σε δημόσιους χώρους χωρίς ακουστικά. Βιβλιοθήκες και γραφεία θα μπορούσαν να φιλοξενούν πολλούς ακουστικούς θύλακες για ταυτόχρονες ιδιωτικές ακουστικές εμπειρίες.
Βιβλιογραφία:
- J.-X. Zhong et al: Ακουστικοί θύλακες κατασκευασμένοι από μη γραμμικές αυτοκάμψιμες υπερηχητικές δέσμες, Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Τόμος 122, 25 Μαρτίου 2025, σελ. e2408975122.
- Ananya Palivela, Science News, Science for society, May 16, 2025
