Η Αθήνα, μια πόλη ιστορικά γεμάτη ανθρώπινη δραστηριότητα, μπορεί να μην είναι το πρώτο μέρος που έρχεται στο μυαλό, όταν σκέφτεται κανείς την άγρια ζωή. Ωστόσο, πέρα από τις αρχαιότητες και το σύγχρονο σκυρόδεμα, μια εκπληκτικά ποικιλόμορφη σειρά ζωικών ειδών ζει ελεύθερα, συνυπάρχοντας με τα εκατομμύρια του ανθρώπινου πληθυσμού της. Από επιβλητικά αρπακτικά πουλιά που πετούν πάνω από την Ακρόπολη μέχρι άγρια θηλαστικά που κινούνται διακριτικά στους πράσινους χώρους της πόλης, η Αθήνα αποτελεί απόδειξη της αξιοσημείωτης προσαρμοστικότητας της φύσης.
Βραχοκιρκίνεζο
Πουλιά: οι κυρίαρχοι των αθηναϊκών ουρανών
Τα πουλιά είναι αναμφισβήτητα οι πιο ορατοί και «ομιλητικοί» από τους άγριους κατοίκους της Αθήνας. Η Ακρόπολη αποτελεί από μόνη της ένα σημαντικό σημείο για την ορνιθοπανίδα, φιλοξενώντας είδη όπως το Βραχοκιρκίνεζο και τον μελωδικό Γαλαζοκότσυφα. Χαριτωμένα Χελιδόνια (Σπιτοχελίδονα, Σταβλοχελίδονα) και μαύρες στακτάρες που φωλιάζουν στις σχισμές του ιερού βράχου είναι ένα συνηθισμένο θέαμα. Άλλοι μόνιμοι κάτοικοι περιλαμβάνουν την Άγρια Περιστέρα, την Τρυγόνα, τον Μαυροτσιροβάκο, το Κοτσύφι, την Καρδερίνα και τον Σπουργίτη.
Κοκκινολαίμης
Κατά τους πιο δροσερούς μήνες, η Αθήνα υποδέχεται πλήθος χειμερινών επισκεπτών από τον βορρά, όπως τον Στραβολαίμη, το Δεντρογέρακο, τον Πετρίτη και την Τυτώ. Ο Κοκκινολαίμης, η Τσίχλα, η Γαλαζοπαπαδίτσα και διάφορα ωδικά πτηνά της οικογένειας των Σπιζίδων (σπίνος, καναρίνι) αναζητούν επίσης καταφύγιο στους αρχαιολογικούς χώρους και τα πάρκα της πόλης.
Τσίχλα
Η άνοιξη φέρνει μια θεαματική επίδειξη μεταναστευτικών πουλιών, με σχηματισμούς από Χήνες, Γερανούς, Ερωδιούς και Νυχτοκόρακες να περνούν πάνω από την πόλη και το μαγευτικό τραγούδι των Αηδονιών να γεμίζει τον αέρα.
Γαλαζοκότσυφας
Πέρα από την Ακρόπολη, πράσινοι χώροι όπως ο Εθνικός Κήπος και ο Λυκαβηττός αποτελούν ζωτικά καταφύγια. Εδώ, μπορεί κανείς να παρατηρήσει τη Σταχτομυγοχάφτρα, το Ψιτταροπαπαγάλο (ένα ολοένα και πιο συνηθισμένο θέαμα στα αστικά πάρκα), τον Μοναχό Ψιτταροπαπαγάλο, την Ουροπαπαδίτσα, τη Σταχτοσουσουράδα και την Κίσσα. Η πανταχού παρούσα Κουρούνα και ο Ασημόγλαρος είναι επίσης εξέχοντα χαρακτηριστικά του αθηναϊκού αστικού τοπίου.
Aλεπού
Θηλαστικά: μυστικοί κάτοικοι των αστικών περιθωρίων
Ενώ παρατηρούνται λιγότερο συχνά από τα πουλιά, διάφορα είδη θηλαστικών έχουν την Αθήνα ως σπίτι τους, συχνά κατοικώντας σε πιο απομονωμένες πράσινες περιοχές και στην περιφέρεια της πόλης. Νυχτερίδες Πιπιτρέλες βρίσκουν καταφύγιο σε σπηλιές, συμπεριλαμβανομένων αυτών στην Ακρόπολη.
Χελώνα
Αν και μεγαλύτερα σαρκοφάγα θηλαστικά όπως η κόκκινη αλεπού, το τσακάλι και ο ευρωπαϊκός ασβός βρίσκονται στην ευρύτερη Ελλάδα, η παρουσία τους εντός του πυκνού αστικού ιστού της Αθήνας είναι λιγότερο συχνή αλλά όχι εντελώς ανύπαρκτη σε περιαστικές περιοχές, και ακόμη πιο θαυμαστά, στο Κολωνάκι, στους πρόποδες του Λυκαβηττού, ο οποίος προσφέρει κατοικία και σε χελώνες. Πιο τυπικά αστικά θηλαστικά μπορεί να περιλαμβάνουν διάφορα είδη τρωκτικών (ποντίκια, αρουραίοι) και τον ευρωπαϊκό σκαντζόχοιρο. Η πλούσια βιοποικιλότητα της Αττικής, η οποία περιβάλλει την Αθήνα, περιλαμβάνει είδη όπως αγριογούρουνο, ελάφι και λαγό, υποδεικνύοντας ότι αυτά τα ζώα μπορεί περιστασιακά να πλησιάσουν τα αστικά όρια, ιδιαίτερα σε περιοχές που συνορεύουν με φυσικά πάρκα όπως η Πάρνηθα.
Σκαντζόχοιρος
Ερπετά και αμφίβια: κρυμμένα κοσμήματα
Το μεσογειακό κλίμα της Αθήνας υποστηρίζει επίσης μια συναρπαστική σειρά ερπετών και αμφιβίων. Χελώνες, όπως η Κρασπεδωτή Χελώνα και η Ελληνική Χελώνα, μπορούν να βρεθούν σε διάφορους πράσινους χώρους. Οι πράσινες σαύρες που λιάζονται στον ήλιο αποτελούν ένα κοινό θέαμα, ενώ έχει εντοπιστεί και η σπάνια Κροκοδειλόσαυρα (Algyroides nigropunctatus).
Τα φίδια, αν και συχνά παρεξηγημένα, αποτελούν σημαντικό μέρος του οικοσυστήματος. Είδη όπως ο Λαφιάτης, ο Έφιος, το Νερόφιδο και η δηλητηριώδης Οχιά είναι παρόντα στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής και μπορούν περιστασιακά να συναντηθούν σε λιγότερο ανεπτυγμένα μέρη της πόλης.
Τα αμφίβια ευδοκιμούν σε υγρά σημεία. Ο Πρασινόφρυνος είναι κοινός, ειδικά μετά το σκοτάδι, και ο Κοινός Φρύνος είναι επίσης παρών. Βατράχια των βάλτων και ο ευκίνητος βάτραχος βρίσκονται κοντά σε πηγές νερού, και ο ελκυστικός Δενδροβάτραχος μπορεί να εντοπιστεί σε χαμηλούς θάμνους.
Έντομα: η αθέατη πλειοψηφία
Ο κόσμος των ασπόνδυλων διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στο οικοσύστημα της Αθήνας, αν και συχνά παραβλέπεται. Οι μέλισσες, συμπεριλαμβανομένων των άγριων ειδών και εκείνων που εκτρέφονται από τους αστικούς μελισσοκόμους, είναι ζωτικοί επικονιαστές. Το Ασιατικό Κουνούπι Τίγρης είναι ένας κοινός, αν και ανεπιθύμητος, κάτοικος, γνωστός για την ικανότητά του να μεταδίδει ασθένειες. Πεταλούδες όπως οι Lycaenidae, η Mellicta athalia, η Erebia, η νυχτοπεταλούδα και η μεταναστευτική Πεταλούδα Περικαλλής προσθέτουν χρωματικές πινελιές σε κήπους και πάρκα. Τα τζιτζίκια ακούγονται πιο συχνά από ό,τι φαίνονται, με τα χαρακτηριστικά τους τραγούδια να γεμίζουν τον καλοκαιρινό αέρα. Διάφορα είδη αραχνών, συμπεριλαμβανομένης της συναρπαστικής κοινωνικής Τροπικής Αράχνης Σκηνής, συμβάλλουν επίσης στον περίπλοκο ιστό ζωής της πόλης.
Τζιτζίκι
Συμβίωση και διατήρηση
Η παρουσία μιας τόσο ποικιλόμορφης άγριας ζωής σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα όπως η Αθήνα υπογραμμίζει την ανθεκτικότητα της φύσης και τη σημασία των αστικών πράσινων χώρων. Πάρκα, λόφοι, ακόμη και αρχαιολογικοί χώροι λειτουργούν ως ζωτικά καταφύγια, παρέχοντας τροφή, καταφύγιο και τόπους αναπαραγωγής. Ωστόσο, η αυξανόμενη αστικοποίηση και ο κατακερματισμός των οικοτόπων δημιουργούν προκλήσεις για αυτά τα είδη. Οι προσπάθειες διατήρησης, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των υφιστάμενων πράσινων περιοχών, της προώθησης ενός φιλικού προς τη βιοποικιλότητα αστικού σχεδιασμού και της ευαισθητοποίησης του κοινού, είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί ότι η Αθήνα θα συνεχίσει να είναι ένα ζωντανό σπίτι τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τους άγριους κατοίκους της.
Γκιώνης
