H Tate Britain φιλοξενεί επί του παρόντος μια σημαντική αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη Ed Atkins. Η έκθεση, που διαρκεί από τις 2 Απριλίου έως τις 25 Αυγούστου 2025, προσφέρει μια ολοκληρωμένη ματιά στην πρακτική του Atkins τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, περιλαμβάνοντας τα χαρακτηριστικά του βίντεο και κινούμενα σχέδια, δημιουργημένα στον υπολογιστή, παράλληλα με μια ποικιλία άλλων μέσων, όπως σχέδιο, γραφή, ήχο, μουσική, γλυπτική και συνεργατικά έργα.
Ο Atkins, γεννημένος στην Οξφόρδη το 1982, έχει καθιερωθεί ως μια εξαιρετικά επιδραστική μορφή στη σύγχρονη τέχνη. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τα τεχνικά εξελιγμένα ψηφιακά του έργα που μπορούν να κλονίσουν και που εξερευνούν θέματα ταυτότητας, θνητότητας και τον αντίκτυπο της τεχνολογίας στην ανθρώπινη εμπειρία. Αυτή η έκθεση στην Tate Britain, η μεγαλύτερη αναδρομική του έργου του στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι σήμερα, περιλαμβάνει περίπου εξήντα έργα σε οκτώ αίθουσες, έντεκα από τα οποία είναι εγκαταστάσεις κινούμενης εικόνας. Πολλά από τα έργα είναι δανεισμένα από τον καλλιτέχνη και διάφορες γκαλερί, με πέντε να προέρχονται από την ίδια τη συλλογή της Tate, έξι από ιδιωτικές συλλογές και τρία από άλλα ιδρύματα.
Ένα κεντρικό στοιχείο της έκθεσης είναι η αισθητή παρουσία του ίδιου του Atkins μέσα στο έργο του. Συχνά χρησιμοποιώντας τεχνολογία καταγραφής κίνησης, ο Atkins καταγράφει τις κινήσεις του δικού του προσώπου καθώς και την ομιλία του, αντιστοιχίζοντάς τες στους ψηφιακούς του χαρακτήρες, θολώνοντας έτσι τα όρια μεταξύ του καλλιτέχνη και των ψηφιακών του δημιουργημάτων. Αυτή η τεχνική έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία άβαταρ που είναι ταυτόχρονα υπερρεαλιστικά και ενοχλητικά απάνθρωπα, ωθώντας τους θεατές να εξετάσουν τη φύση της ψηφιακής αναπαράστασης και την απώλεια της αυθεντικής ανθρώπινης σύνδεσης σε έναν κόσμο που διαμεσολαβείται όλο και περισσότερο.
Μια ιδιαίτερα συγκινητική πτυχή της έκθεσης αναδεικνύει την επιρροή της οικογένειας του Atkins. Μια ηχογραφημένη τηλεφωνική συνομιλία με τη μητέρα κατά τη διάρκεια των lockdown του COVID-19, που παρουσιάζεται στην animation The Worm (2021), προσφέρει μια αφοπλιστικά συνηθισμένη αλλά βαθιά προσωπική ματιά στη σχέση τους. Επιπλέον, η έκθεση περιλαμβάνει τα γραπτά του πατέρα του κατά τη διάρκεια του αγώνα του με τον καρκίνο, προσθέτοντας ένα επίπεδο ευαλωτότητας και οικειότητας στη συνολική εμπειρία. Ίσως τα πιο συναισθηματικά φορτισμένα έργα είναι μία συλλογή από περίπου 700 μικροσκοπικά σχέδια σε post-it χαρτάκια, που δημιουργήθηκαν για την κόρη του κατά τη διάρκεια του lockdown του 2020. Αυτά τα λεπτεπίλεπτα σκίτσα που κυμαίνονται από εκφράσεις αγάπης έως σουρεαλιστικές εικόνες, χρησιμεύουν ως «συναισθηματικές άγκυρες» μέσα στην έκθεση, αποκαλύπτοντας τις βαθιά προσωπικές ανησυχίες που στηρίζουν την ευρύτερη εξερεύνηση της τεχνολογίας και της ταυτότητας από τον Atkins.
Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης παλαιότερα έργα που, με μια πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνονται συναισθηματικά αποστασιοποιημένα. Ωστόσο, όταν εξετάζονται στο πλαίσιο των γραπτών του πατέρα του, τα γκουάς από τσαλακωμένα σεντόνια και μαξιλάρια αποκτούν μια μελαγχολική αίσθηση απουσίας, ενώ δύο άδεια κρεβάτια συνδεδεμένα με μοτέρ που κάνουν τα παπλώματα να τρέμουν, μεταδίδουν τον σωματικό πόνο που περιγράφεται στις σημειώσεις του πατέρα του. Αυτή η αντιπαράθεση του ψηφιακού και του βαθιά προσωπικού, του τεχνητού και του αυθεντικού, είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σε όλο το έργο του Atkins.
Με τα δικά του λόγια, ο Atkins αναλογίζεται τη «ζωτικότητα» που ενσωματώνεται στις δημιουργίες του, με στόχο να μεταφέρει αισθήσεις και όχι πραγματικές βιογραφικές λεπτομέρειες. Ελπίζει ότι όσο περισσότερο αλληλεπιδρούν οι θεατές με το έργο του, τόσο πλουσιότερο, πιο σύνθετο και λιγότερο εύκολα καθοριζόμενο θα γίνεται. Αυτό το συναίσθημα αντικατοπτρίζεται στη συνολική ατμόσφαιρα της έκθεσης, η οποία ξεδιπλώνεται σαν ένα «πυρετώδες όνειρο», το οποίο, μεταβαλλόμενο συνεχώς, εναλλάσσεται μεταξύ του οικείου και του παράλογου, του γνωστού και του παράξενου.
Η έκθεση του Ed Atkins στην Tate Britain δεν παρουσιάζει μόνο την τεχνική δεξιοτεχνία των έργων του, αλλά εμβαθύνει επίσης στα βαθιά ανθρώπινα συναισθήματα και τις εμπειρίες που διαμορφώνουν την καλλιτεχνική του πρακτική. Είναι μια συναρπαστική έκθεση που εδραιώνει τη θέση του Atkins ως ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους καλλιτέχνες. Οι επισκέπτες της Tate Britain από τώρα έως τις 25 Αυγούστου έχουν μια μοναδική ευκαιρία να βυθιστούν στο ανησυχητικό και βαθιά συγκινητικό καλλιτεχνικό του όραμα.
Tate Britain
H Tate Britain είναι μια οικογένεια τεσσάρων γκαλερί τέχνης στο Ηνωμένο Βασίλειο:
- Tate Britain: Βρίσκεται στο Millbank του Λονδίνου και στεγάζει την εθνική συλλογή βρετανικής τέχνης από τον 16ο αιώνα έως σήμερα. Ήταν η πρώτη γκαλερί που έφερε το όνομα «Tate», ανοίγοντας το 1897 ως Εθνική Πινακοθήκη Βρετανικής Τέχνης, χάρη στη δωρεά και τη χρηματοδότηση του μεγιστάνα ζάχαρης Sir Henry Tate. Aρχικός στόχος ήταν η δημιουργία ενός χώρου αφιερωμένου στη βρετανική τέχνη. Σημαντικά έργα τέχνης στη συλλογή της περιλαμβάνουν την Οφηλία του John Everett Millais, τα τοπία του J.M.W. Turner και έργα του William Blake.
- Tate Modern: Βρίσκεται σε έναν πρώην σταθμό παραγωγής ενέργειας στη νότια όχθη του Τάμεση στο Λονδίνο. Η Tate Modern είναι η Εθνική Πινακοθήκη της Βρετανίας για τη διεθνή σύγχρονη τέχνη, που χρονολογείται από το 1900 έως σήμερα. Άνοιξε το 2000 και έχει γίνει ένα από τα πιο επισκέψιμα μουσεία σύγχρονης τέχνης στον κόσμο. Το 2025, η Tate Modern γιορτάζει την 25η επέτειό της και θα φιλοξενήσει εκθέσεις σπάνιων έργων του Mark Rothko και Luise Bourjois. Άλλες επερχόμενες εκθέσεις το 2025 περιλαμβάνουν αφιερώματα στους Leigh Bowery, Do-Ho Suh και Emily Kngwarray.
- Tate Liverpool: Άνοιξε το 1988 σε μια ανακαινισμένη αποθήκη στην Albert Dock και επικεντρώνεται στη βρετανική και διεθνή σύγχρονη τέχνη.
- Tate St Ives: Βρίσκεται στην Κορνουάλη και άνοιξε το 1993. Η Tate St Ives τιμά την καλλιτεχνική κληρονομιά της Σχολής του St Ives και παρουσιάζει σύγχρονη τέχνη σε σύνδεση με την περιοχή. Οι εκθέσεις το 2025 περιλαμβάνουν αφιερώματα στους Ithell Kolkuhun και Liliane Lijn.
Οι γκαλερί Tate συλλογικά στοχεύουν στην ενίσχυση της απόλαυσης και της κατανόησης της βρετανικής, μοντέρνας και σύγχρονης, τέχνης από το κοινό. Διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του τοπίου του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω των εκθέσεων, της έρευνας και των δημόσιων προγραμμάτων τους.