Το Ζώα Φυτά Πράγματα είναι παιχνίδι δημοφιλές και αρχαιότατο. Έλκει την καταγωγή του από την αρχαία Ελλάδα του τέλους των 80’ς ή των αρχών των 90’ς (οι γνώμες των αρχαιολόγων διίστανται) και πιο συγκεκριμένα, από τις σχολικές τάξεις της εποχής εκείνης. Ορδές βαριεστημένων μαθητών απεγνωσμένων να βρουν τρόπο να αποφύγουν την ώρα της παράδοσης άρχισαν σιγά σιγά να δομούν το φορμά του παιχνιδιού. Το παιχνίδι δεν χρειαζόταν παρά χαρτί και μολύβι, αξεσουάρ ταυτόσημα με την έννοια του μαθητή. Είχε εξάλλου ένα βασικό αβαντάζ. Ήταν σχεδόν σιωπηλό και χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια αλλά με περισσό θράσσος μπορούσες να περάσεις και για επιμελές σπασικλάκι που κρατάς σημειώσεις, στους βιβλικούς εκείνους καιρούς που τα μαθήματα λάμβαναν χώρα αποκλειστικά σε σχολικές αίθουσες και δια ζώσης. Όπως ακριβώς η επική ποίηση, το παιχνίδι διαδόθηκε από στόμα σε στόμα και διασώθηκε στο πέρασμα των αιώνων. Στήλες μπαινόβγαιναν ανάλογα με την έμπνευση της σαιζόν, της στιγμής, των εφηβικών παθών κ.λ.π., όπως για παράδειγμα στήλες που δεν διασώθηκαν στο mainstream, τύπου: Αντιπαθούκλα ολκής, Κρετίνος από κούνια, για να αναφέρουμε αυτές που δεν επισείουν χρηματικά πρόστιμα. Η δημοφιλία του παιχνιδιού έφτασε σε τέτοια επίπεδα που κυκλοφόρησε σε βιομηχανικό επιτραπέζιο, app, τατουάζ και γκράφιτι. Στη live μορφή του, ένας παίκτης λέει από μέσα του την αλφαβήτα και κάποιος άλλος τον διακόπτει. Το γράμμα στο οποίο σταματάει, είναι το αρχικό των λέξεων που καταγράφονται σε κάθε κατηγορία.
Στη δική μας στήλη, το αρχικό γράμμα θα μας υπαγορεύει ο κάθε μήνας, δηλαδή Ν για Νοέμβριος, Δ για Δεκέμβριος κ.ο.κ. Το φορμά που χρησιμοποιούμε είναι generic για να συνεννοούμαστε και δηλώνουμε εξ’ αρχής πως φιλοδοξούμε η στήλη να αποτελέσει ένα σικ cheatsheet για όποιον συνεχίζει να παίζει το παίγνιον τούτο εκεί έξω.
ΟΝΟΜΑΤΑ
ΙΣΜΗΝΗ
Trivia: Το ελληνικό όνομα Ισμήνη κατέχει σημαντική θέση στην κλασική μυθολογία. Προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και μήνη (φεγγάρι), και συχνά ερμηνεύεται ως «γνώστης» ή «ίση με το φεγγάρι». Στις τραγωδίες του Σοφοκλή, η Ισμήνη απεικονίζεται ως κόρη του Οιδίποδα και της Ιοκάστης, και αδελφή της Αντιγόνης. Ενώ η Αντιγόνη είναι γνωστή για το προκλητικό της πνεύμα, η Ισμήνη συχνά αντιπροσωπεύει μια πιο μετρημένη και λογική προσέγγιση, ερχόμενη ενίοτε σε αντίθεση με την επαναστατική φύση της αδελφής της.
Fun facts: Πέρα από τις μυθολογικές της ρίζες, το όνομα Ισμήνη έχει επίσης παρουσία στον φυσικό κόσμο. Είναι το όνομα ενός ταξινομικού γένους στην οικογένεια των Αμαρυλλιδοειδών, κοινώς γνωστές ως περουβιανοί νάρκισσοι. Αυτά τα όμορφα βολβώδη πολυετή βότανα είναι εγγενή στο Περού και τον Ισημερινό και καλλιεργούνται ευρέως για τα εντυπωσιακά τους άνθη. Επιπλέον, το «Ισμήνη» είναι επίσης το όνομα ενός γένους σκώρων (Crambidae) με ένα μόνο είδος ενδημικό στην Αίγυπτο. Ως εκ τούτου, η Ισμήνη σάς ξεμπερδεύει από τρεις, παρακαλώ, κατηγορίες του παίγνιου, ως άλλος ελβετικός σουγιάς.
ΖΩΑ
ΙΑΓΟΥΑΡΟΣ
Trivia: O ιαγουάρος, η μεγαλύτερη μεγάλη γάτα στην Αμερική και η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο μετά την τίγρη και το λιοντάρι, πήρε το όνομά της από την αυτόχθονη λέξη "yaguar", που σημαίνει "αυτός που σκοτώνει με ένα άλμα". Αυτό το ισχυρό αρπακτικό διαθέτει την ισχυρότερη δύναμη δαγκώματος από οποιαδήποτε μεγάλη γάτα, ικανή να συνθλίβει κελύφη χελωνών ακόμη και κρανία καϊμάν. Σε αντίθεση με τις περισσότερες γάτες, οι ιαγουάροι είναι εξαιρετικοί κολυμβητές και συχνά κυνηγούν μέσα ή κοντά στο νερό, αιφνιδιάζοντας το θήραμά τους ή βγαίνοντας ορμητικά μέσα από δέντρα ή από ποτάμια. Τα διακριτικά τους μοτίβα ροζέτας, τα οποία συχνά έχουν μια μαύρη κουκκίδα στο κέντρο, τους διαφοροποιούν από τις λεοπαρδάλεις. Οι ιαγουάροι είναι μοναχικά ζώα, άκρως εδαφικά, και έχουν από καιρό τιμηθεί στις αυτόχθονες κουλτούρες ως σύμβολα δύναμης και ισχύος.
ΦΥΤΑ
IΤΙΑ
Trivia: Η ιτιά, ένα ποικιλόμορφο γένος με πάνω από 400 είδη, κρύβει μια εκπληκτική ποσότητα πληροφοριών μέσα στα λεπτά της κλαδιά. Το δραστικό συστατικό της ασπιρίνης, το σαλικυλικό οξύ, απομονώθηκε αρχικά από τον φλοιό των ιτιών. Αυτή η ανακάλυψη τον 18ο αιώνα έφερε επανάσταση στην ανακούφιση του πόνου. Επιπλέον, το ταχύτερα αναπτυσσόμενο δέντρο στο Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρεται συχνά ως η λευκή ιτιά, ικανή να αναπτυχθεί πάνω από 3 μέτρα σε ένα μόνο χρόνο υπό βέλτιστες συνθήκες. Στην αρχαιότητα, η ευλυγισία των κλαδιών της ιτιάς τα καθιστούσε κοινό υλικό για την ύφανση καλαθιών, επίπλων, ακόμη και ψαροπαγίδων, αναδεικνύοντας την πρακτική τους χρησιμότητα σε διάφορους πολιτισμούς πολύ πριν αναπτυχθούν τα σύγχρονα υλικά.
Fun facts: Η αξιοσημείωτη ικανότητά τους να ριζώνουν εύκολα από μοσχεύματα σημαίνει ότι μπορείτε συχνά να αναπτύξετε ένα νέο δέντρο ιτιάς απλά κολλώντας ένα κλαδί στο χώμα, ένα χαρακτηριστικό που οδήγησε στην ευρεία εγκλιμάτισή τους σε πολλά μέρη του κόσμου. Ορισμένα είδη, όπως η ιτιά της γάτας (φουντωτή ιτιά), είναι γνωστά για τους μαλακούς, χνουδωτούς ιούλους τους («κλέφτες») που εμφανίζονται στις αρχές της άνοιξης, σηματοδοτώντας την άφιξη του θερμότερου καιρού και παρέχοντας μια πρώιμη πηγή τροφής για τους επικονιαστές. Η κλαίουσα ιτιά, ίσως το πιο εμβληματικό είδος, πήρε το όνομά της από τα χαριτωμένα, κρεμαστά κλαδιά της που πέφτουν προς το έδαφος, δημιουργώντας μια γαλήνια και συχνά μελαγχολική αισθητική που έχει εμπνεύσει αμέτρητα έργα τέχνης και λογοτεχνίας. Τέλος, ιτιά ιτιάαααα, ωρέ λελουδιασμέεεεενη...
ΠΡΑΓΜΑΤΑ
ΙΣΤΙΟ
Trivia: Ένα "ιστίο" είναι πολύ περισσότερο από ένα απλό κομμάτι ύφασμα· είναι ένα θαύμα μηχανικής και μια απόδειξη της ανθρώπινης εφευρετικότητας, καθώς αξιοποιεί την αόρατη δύναμη του ανέμου για να ωθεί σκάφη πάνω στο νερό, ακόμη και στη στεριά. Τα σύγχρονα ιστία, ωστόσο, είναι αεροδυναμικά αεροτομής, σαν μια πτέρυγα αεροπλάνου, σχεδιασμένα να δημιουργούν άνωση και πρόωση, επιτρέποντας στα ιστιοπλοϊκά να ταξιδεύουν γρηγορότερα από τον ίδιο τον άνεμο σε ορισμένες συνθήκες – ένα φαινομενικά αντιφατικό επίτευγμα.
Fun fact: Oι πρώτες απεικονίσεις ιστιοπλοΐας εντοπίζονται στην Αίγυπτο το 3100 π.Χ. και δείχνουν τετράγωνα πανιά πάνω στον Νείλο.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
ΙΑΤΡΟΣ
Trivia: Το κηρύκειο, που συχνά χρησιμοποιείται λανθασμένα ως σύμβολο της ιατρικής, στην πραγματικότητα ανήκει στον Ερμή, τον Έλληνα θεό του εμπορίου και των κλεφτών. Το αληθινό σύμβολο της ιατρικής είναι το Ραβδί του Ασκληπιού, ένα φίδι-τυλιγμένο ραβδί που αντιπροσωπεύει τον Ασκληπιό, τον Έλληνα θεό της θεραπείας και της ιατρικής. Ο σύγχρονος Ιπποκρατικός Όρκος, που ορκίζονται πολλοί απόφοιτοι ιατρικής, είναι μια αναθεωρημένη εκδοχή ενός αρχαίου ελληνικού κειμένου, παραδοσιακά αποδιδόμενου στον Ιπποκράτη, τον «Πατέρα της Ιατρικής». Η πρώτη ιατρική σχολή στον κόσμο αναφέρεται συχνά ως η Schola Medica Salernitana στο Σαλέρνο της Ιταλίας, η οποία άκμασε από τον 9ο έως τον 13ο αιώνα και ήταν αξιοσημείωτη για τη συμπερίληψη γυναικών τόσο ως φοιτητριών όσο και ως δασκάλων. Επιπλέον, ο ίδιος ο όρος «γιατρός» προέρχεται από τη λατινική λέξη docere, που σημαίνει «διδάσκω», αντανακλώντας τον πρώιμο ρόλο των ιατρών ως εκπαιδευτών υγείας.
Fun facts: Πριν εφευρεθούν τα στηθοσκόπια στις αρχές του 19ου αιώνα, οι γιατροί συχνά άκουγαν το στήθος ενός ασθενούς ακουμπώντας το αυτί τους απευθείας στο σώμα – μια πρακτική που δεν ήταν πάντα βολική ή υγιεινή! Στην αρχαία Αίγυπτο, οι γιατροί ήταν ιδιαίτερα εξειδικευμένοι· υπήρχαν ακόμη και γιατροί που επικεντρώνονταν αποκλειστικά σε παθήσεις των δοντιών, των ματιών ή των εντέρων. Είναι ενδιαφέρον ότι μερικές από τις πρώτες μορφές «αναισθησίας» περιλάμβαναν ασθενείς που μασούσαν βότανα όπως η μανδραγόρα ή έπιναν αλκοόλ για να μουδιάσει ο πόνος κατά τη διάρκεια ιατρικών επεμβάσεων. Η «λευκή μπλούζα» που φορούν οι γιατροί έγινε τυπική μόλις στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, ως σύμβολο καθαριότητας και επιστημονικής ακρίβειας, αντικαθιστώντας την πιο σοβαρή, συχνά μαύρη, ενδυμασία που φοριόταν προηγουμένως. Και τέλος, η μέση ανθρώπινη καρδιά χτυπά περίπου 100.000 φορές την ημέρα, αντλώντας περίπου 2.000 γαλόνια αίματος, μια απόδειξη της απίστευτης βιολογικής μηχανής που οι γιατροί αφιερώνουν τη ζωή τους στην κατανόηση και τη θεραπεία της.
ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ
ΙΝΤΙΑΝΑΠΟΛΙΣ
Η Ιντιανάπολις, που συχνά αποκαλείται απλώς "Ίντι", είναι η μεγαλύτερη μεγάλη πόλη των ΗΠΑ που δεν βρίσκεται πάνω σε πλωτό ποτάμι, παρά τα αρχικά σχέδια να χρησιμοποιηθεί ο ποταμός White για μεταφορές. Η πόλη είναι διάσημη ως "Σταυροδρόμι της Αμερικής" λόγω του ότι περισσότεροι διαπολιτειακοί αυτοκινητόδρομοι διασταυρώνονται εντός των ορίων της από οποιαδήποτε άλλη πόλη των ΗΠΑ. Ως έδρα του Indianapolis Motor Speedway, φιλοξενεί τον αγώνα Indy 500, τη μεγαλύτερη μονοήμερη αθλητική εκδήλωση στον κόσμο, όπου το ίδιο το Speedway γίνεται η 45η μεγαλύτερη πόλη της χώρας την ημέρα του αγώνα.
Fun fact: η φράση "Take Me Out to the Ball Game" γράφτηκε από τον Albert Von Tilzer, ο οποίος καταγόταν από την Ιντιανάπολις, ενώ η πόλη διαθέτει επίσης το μεγαλύτερο παιδικό μουσείο στον κόσμο, το The Children's Museum of Indianapolis.
ΔΙΑΣΗΜΟΙ
ΤOGO IGAWA
Trivia: Ο Togo Igawa, του οποίου το όνομα με το οποίο καταχωρήθηκε στη γέννησή του είναι Yoshiyuki Baba, έγινε o πρώτος Ιάπωνας - μέλος της Royal Shakespeare Company το 1986, αφού μετακόμισε στο Ηνωμένο Βασίλειο από την Ιαπωνία όπου είχε ιδρύσει τη θεατρική ομάδα Black Tent Theatre.
Fun facts: Πέρα από το εκτεταμένο έργο του στο βρετανικό θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, ο Togo Igawa είναι ένας αναγνωρίσιμος ηθοποιός φωνής, παρέχοντας τη φωνή σε χαρακτήρες όπως ο καθηγητής Moshimo στο "Robotboy" και ο Hiro στο franchise "Thomas & Friends".
ΦΑΓΗΤΑ
ΙΝΤΙΓΙΑΠΑΜ
Trivia: Το ιντιγιάπαμ, ένα σνακ βασισμένο στο αλεύρι ρυζιού, αν και συχνά συνδέεται με την Κεράλα και το Ταμίλ Ναντού, έχει ιστορικές ρίζες που μπορεί να εκτείνονται παλαιότερα, με ορισμένους ιστορικούς μαγειρικής να υποστηρίζουν ότι παρόμοιες παρασκευές με νουντλς στον ατμό καταναλώνονταν σε μέρη της αρχαίας Νοτιοανατολικής Ασίας, επηρεάζοντας ενδεχομένως την ανάπτυξή του στη Νότια Ινδία.
Fun fact: Παρά την ντελικάτη, σαν νουντλ εμφάνιση του, το ιντιγιάπαμ είναι απίστευτα ευέλικτο, χρησιμεύοντας ως βάση τόσο για αλμυρές συνοδευτικές γεύσεις όπως κάρυ και μαγειρευτά, όσο και για γλυκές παραλλαγές όταν σερβίρεται με γάλα καρύδας και τζαγκέρι, καθιστώντας το ένα δημοφιλές πιάτο για οποιοδήποτε γεύμα της ημέρας.
